In de eerste van een tweedelige serie schrijft Wolfgang Kleinwächter over hoe technologieën kunnen veranderen, maar de problemen rond hun regulering blijven hetzelfde
Politieke en burgerrechten, zoals het recht op vrijheid van meningsuiting en privacy, waren deeerste generatievan mensenrechten. Economische, sociale en culturele rechten, zoals het recht op werk, onderwijs en cultuur, zijn detweede generatie. In de jaren zeventig ontstond een nieuwe discussie over aderde generatiemensenrechten, de zogenaamde collectieve rechten, zoals het recht op vrede, op ontwikkeling en op deomgeving. Met de informatierevolutie kwam de discussie over avierde generatie: Cyberrechten of digitale rechten.
Er is inderdaad een verband tussen technologie en mensenrechten. Door de eeuwen heen heeft de technologische ontwikkeling invloed gehad op hoe individuen hun natuurlijke mensenrechten konden uitoefenen. Nieuwe technologische vooruitgang heeft altijd aanleiding gegeven tot politieke en regelgevende discussies.
Van de Gutenberg Press tot de Telegraph
Een goed voorbeeld is de geschiedenis van hoe communicatietechnologie de uitoefening van informatierechten beïnvloedde. Dit gaat terug tot in de Middeleeuwen.
Verwijzend naar de oude Atheense democratie, waar open en vrije discussie plaatsvond op marktplaatsen - de Areopag - noemde hij vrijheid van meningsuiting een natuurlijk recht dat niet door een staat (of de kerk) wordt gegeven, maar inherent is aan elk individu.
Gutenbergs uitvinding van de drukpers in 1450 daagde machtsstructuren uit: terwijl de katholieke kerk eerst de nieuwe mogelijkheid verwelkomde om de Bijbel te reproduceren en het heilige boek aan meer mensen te brengen, besefte ze al snel dat de technologie het ook mogelijk maakte pamfletten te drukken die kritiek hadden op de drukpers. kerk. Al snel ontstond er een radicaal censuurregime, wat leidde tot de eerste RomeinLijst met verboden boeken,onder paus Paulus IV in 1557. Het drukken van boeken was alleen toegestaan met toestemming van de plaatselijke bisschop. Anders riskeerden auteurs straf en in sommige gevallen hun leven.
Tegen deze repressie schreef John MiltonAreopagiticain 1644,waar hij opriep tot een recht op vrijheid van meningsuiting. Verwijzend naar de oude Atheense democratie, waar open en vrije discussie plaatsvond op marktplaatsen - de Areopag - noemde hij vrijheid van meningsuiting een natuurlijk recht dat niet door een staat (of de kerk) wordt gegeven, maar inherent is aan elk individu. Zijn ideeën vormden de basis voor deVerklaring over de mensenrechten van de Franse Revolutie(1791) en deEerste amendementvan de grondwet van de Verenigde Staten van Amerika (VS).
De geschiedenis van hoe we evolueerden van het Eerste Amendement van 1791 naar de Universele Verklaring van 1948 vertelt een verhaal over de relatie tussen regeringsmacht en individuele rechten. Informatie en communicatie in de 17een 18eeeuwen waren grotendeels lokale aangelegenheden, geregeld binnen nationale jurisdicties. In de 19eeeuw, met nieuwe mogelijkheden voor internationaal reizen, groeide de grensoverschrijdende communicatie snel. Vorsten vreesden echter dat een vrije stroom van informatie hun macht zou kunnen ondermijnen. In september 1819 tekenden ze in een Boheems kuuroord deCarlsbad-decreten, die overheidsmechanismen introduceerden om informatie-inhoud te controleren die door individuen wordt verspreid. DeCarlsbad-decreten, in wezen een censuurinstrument, werd het eerste internationale verdrag dat grensoverschrijdende communicatie reguleerde.
Informatie en communicatie in de 17een 18eeeuwen waren grotendeels lokale aangelegenheden, geregeld binnen nationale jurisdicties.
De uitvinding van de telegraaf bood de mogelijkheid om het inhoudscontrolesysteem van deCarlsbad-decreten. Het was toen geen verrassing dat regeringen tussenbeide kwamen en begonnen te reguleren, waarbij ze hun soevereine recht herhaalden om de inhoud van telegrammen te controleren. Het eerste bilaterale telegraafverdrag werd in 1850 in Dresden ondertekend tussen de regeringen van Pruisen en Oostenrijk. Vijftien jaar later stelde de Franse keizer Napoleon III een multilateraal telegraafverdrag voor. DeConferentie van Parijs(1865) vestigde deInternationale Telegraaf Unie(een voorloper van de huidige International Telecommunications Union of ITU).Naast technische regels rond onderlinge samenwerking van apparatuur, werkprocedures, afrekeningen, standaarden, het gebruik van de morsecode als het internationale telegraafalfabet enz., zijn de contractpartijen voorbehouden in artikel 4 van deInternationaal Telegraafverdraghun recht om elke uitzending te stoppen die zij als "gevaarlijk" voor de staatsveiligheid of in strijd met nationale wetten, openbare orde of goede zeden beschouwen.
Toen draadloze radiotelegrafie in de vroege jaren 20 opkwameeeuw, deRadiotelegrafieconventie van Berlijnvan 1906 weerspiegelde het verdrag van Parijs uit 1865. Het was groen licht voor de grensoverschrijdende stroom van draadloze communicatie, maar ook groen licht voor regeringen om in te grijpen. Hetzelfde gebeurde met de radio-uitzendingen, die in de jaren dertig onderwerp werden van multilaterale onderhandelingen in de Volkenbond.Het GenèveVerdrag inzake radio-uitzendingen voor de vredewerd ondertekend in 1936.
Een Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
In al die internationale verdragen was er geen verwijzing naar het individuele mensenrecht op vrijheid van meningsuiting. Maar na de Tweede Wereldoorlog en de ervaringen met nazi-propaganda, keurde de eerste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) hetVN-resolutie 59(1), waarin vrijheid van informatie werd uitgeroepen tot eenfundamenteel mensenrechten alsde toetssteen van alle vrijheden.De resolutie besloot tot het organiseren van eenVN-conferentie over vrijheid van informatie en persvrijheidmet het mandaat om een internationaal wettelijk kader te creëren met waarborgen voor individuele informatie- en communicatierechten.
De conferentie van Genève begon in april 1948, maar werd al snel overschaduwd door de Koude Oorlog. De Sovjets waren van mening dat alle grensoverschrijdende communicatie "de wereldvrede moest dienen" en dat gevaarlijke propaganda verboden moest worden. De Amerikaanse benadering was dat vrijheid van informatie de eerste prioriteit had. Deze strijd tussen wereldbeelden blokkeerde elke vooruitgang. Er werd geen consensus bereikt:De conferentie is mislukt.
De resolutie besloot tot het organiseren van eenVN-conferentie over vrijheid van informatie en persvrijheidmet het mandaat om een internationaal wettelijk kader te creëren met waarborgen voor individuele informatie- en communicatierechten.
Interessant is dat een subgroep – die op verzoek van Eleanor Roosevelt, voorzitter van de 3e commissie van de AVVN – werkte aan een conceptartikel voor een juridisch niet-bindende verklaring over mensenrechten, een gemeenschappelijke taal kon vinden en de afgesproken 35 woorden naar New York stuurde. York. Die 35 woorden werdenArtikel 19van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM): “Een ieder heeft recht op vrijheid van mening en meningsuiting; dit recht omvat de vrijheid om zonder inmenging een mening te koesteren en informatie en ideeën te zoeken, te ontvangen en door te geven via alle media en ongeacht grenzen”. Dit recht werd gecompenseerd doorArtikel 29waarin staat dat “een ieder bij de uitoefening van zijn rechten en vrijheden slechts onderworpen zal zijn aan de beperkingen die bij de wet zijn bepaald, uitsluitend met het oog op de nodige erkenning en eerbiediging van de rechten en vrijheden van anderen en om te voldoen aan de rechtvaardige vereisten van moraal, openbare orde en het algemeen welzijn in een democratische samenleving”.
Deze rechten werden bindend internationaal recht via deInternationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten(ICCPR) in 1966. DeVerbondherhaalt de bewoordingen van artikel 19 van de UVRM en specificeert de rechtvaardigingsgronden voor beperking door te stellen dat deze “alleen zodanig zullen zijn als voorzien door de wet en noodzakelijk zijn: (a) voor het respecteren van de rechten of reputaties van anderen; (b) Voor de bescherming van de nationale veiligheid of van de openbare orde (order public), of van de volksgezondheid of de goede zeden”.
Naar een vierde generatie mensenrechten?
Het evenwichtige regelgevingskader van de UVRM en het IVBPR heeft zijn relevantie niet verloren in een veranderende technologische omgeving. Het was flexibel genoeg om om te gaan met alle innovaties die een revolutie teweeg hebben gebracht in interpersoonlijke en transnationale communicatie.
Natuurlijk heeft het uitgebalanceerde raamwerk een keerzijde. De vage definitie van artikel 19, para. 3 van het Convenant laat een ruime interpretatie toe. Het kan worden misbruikt om informatierechten in te perken. De invulling van wat een bedreiging vormt voor de openbare orde of de nationale veiligheid blijft in handen van nationale overheden. Zelfs beperkingen ter bescherming van de volksgezondheid maken nu deel uit van een controversiële discussie, zoals de recente COVID-19-pandemie heeft aangetoond.
Het evenwichtige regelgevingskader van de UVRM en het IVBPR heeft zijn relevantie niet verloren in een veranderende technologische omgeving.
Dit debat gaat echter niet over de aard van het recht, het gaat over begrip en implementatie in concrete politieke en historische omstandigheden. Dit is heel natuurlijk en weerspiegelt de realiteit in een multiculturele en multipolaire wereld. Er zullen verschillende interpretaties, verschillende ideologische standpunten en verschillende politieke en economische belangen zijn. En er zijn altijd twee kanten aan een medaille.
Zeker, de wereld is veranderd sinds de uitvinding van Gutenberg, maar de aard van het probleem niet. Een vergelijking van argumenten die op internationale conferenties worden gebruikt, laat zien dat er in de afgelopen twee eeuwen weinig is veranderd. Inhoudsregels en informatievrijheid zijn eeuwige problemen. Autocraten en dictators geven de voorkeur aan controle en censuur, democraten en liberalen geven de voorkeur aan vrije informatiestroom.
Om deel 2 van de serie te lezen,Klik hier.
FAQs
Een geschiedenis van het recht op vrijheid van meningsuiting | ORF? ›
Tijdens de 18e eeuw eiste Britse radicalen, revolutionaire Amerikanen en Franse filosofen recht op vrijheid van meningsuiting. Zij vonden dat er geen vooruitgang was zonder vrijheid van spreken. Tijdens de 19e eeuw kwam het recht naar de westerse culturen.
Wat is het recht op vrije meningsuiting? ›Eenieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te hebben en de vrijheid kennis te nemen en te geven van informatie of ideeën, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen. 2. De vrijheid en de pluriformiteit van de media worden geëerbiedigd.
Welke wet gaat over de vrijheid van meningsuiting? ›In Nederland staat het recht op vrijheid van meningsuiting in artikel 7 van de Grondwet en daarnaast is ook in verschillende internationale verdragen de vrijheid van meningsuiting opgenomen. Bijvoorbeeld in artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).
Waarom hebben we in Nederland vrijheid van meningsuiting? ›Vrijheid van meningsuiting wordt vaak beschouwd als integraal onderdeel van een democratie. De vrijheid om zonder angst voor vervolging je mening te kunnen uiten staat expliciet vermeld in de Universele verklaring van de rechten van de mens en in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Wie heeft de Rechten bedacht? ›De basis voor alle internationale afspraken over mensenrechten is de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Deze verklaring is op 10 december 1948 aangenomen door de Verenigde Naties.
Heeft Nederland vrijheid van meningsuiting? ›We hebben in Nederland toch vrijheid van meningsuiting? De vrijheid van meningsuiting is een van de fundamentele rechten in de Nederlandse wet (grondwet). In diezelfde grondwet staat echter ook opgenomen dat je het recht hebt om niet gediscrimineerd te worden.
Waarom is vrijheid zo belangrijk? ›Het is de vrijheid om het leven zoveel als kan zelf vorm te geven. Veel auteurs menen dat het begrip vrijheid centraal staat in de mensenrechten, dus dat de mensenrechten als belangrijkste doel hebben de twee soorten vrijheid in zo groot mogelijke mate te garanderen.
Is vrijheid belangrijk in Nederland? ›In Nederland vinden we vrijheid heel belangrijk, zo belangrijk dat er in de Grondwet is opgeschreven dat iedereen recht heeft op vrijheid. In de Grondwet staan ook nog een aantal andere vrijheden, bijvoorbeeld: de vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van godsdienst en de vrijheid van kunst en wetenschappen.
Welke rechten worden geschonden in Rusland? ›Sinds de invasie van 24 februari 2022 begaan Russische strijdkrachten oorlogsmisdrijven en andere schendingen van het internationaal humanitair recht, waaronder buitengerechtelijke executies en dodelijke aanvallen op woningen en andere burgerdoelen.
Wat zijn kenmerken van vrijheid? ›'Vrijheid betekent dat je mag denken, zeggen en doen wat je zelf wilt. In Nederland hebben we veel vrijheid. Iedereen in Nederland heeft dezelfde vrijheden. Dat betekent dat ook andere mensen mogen denken, zeggen en doen wat zij willen,' zo stelt de Nederlandse overheid in een boekje over de kernwaarden van Nederland.
Welke organisaties zetten zich in voor vrijheid van meningsuiting? ›
Bijvoorbeeld de Verenigde Naties (VN), de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Europese Unie (EU). Nederland werkt samen met non-gouvernementele organisaties (ngo's) die vrijheid van meningsuiting bevorderen. Bijvoorbeeld Free Press Unlimited en RNW Media.
Welke gevaren zijn er bij het uiten van je mening online? ›- Aanzetten tot discriminatie, haat, geweld of segregatie* tegen anderen, in het openbaar, doelbewust en om een welbepaalde reden.
- Denkbeelden verspreiden over rassuperioriteit of rassenhaat.
Pas in 1948 kwam er een echte wereldwijde verklaring: de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). In wezen is de tekst de uitwerking van een idee dat al sinds mensenheugenis bestaat: gemeenschappelijke fundamentele rechten zijn nodig omdat de samenleving zonder die rechten niet kan bestaan.
Welke landen houden zich niet aan de mensenrechten? ›Algerije staat boven aan de lijst. Daarna komen Noord-Korea, Birma, Indonesië, Libië, Colombia, Syrië, Irak, Joegoslavië. China staat tiende, gevolgd door Saoedi-Arabië, Iran, Afghanistan, Turkije en Nigeria. Het meest respectabele land is Tuvalu, een paradijs in de Stille zuidzee.
Welke rechten heeft iedereen? ›Klassieke grondrechten: de burgerlijke en politieke rechten. Dit zijn onder andere het kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en het discriminatieverbod. Sociale grondrechten: de economische, sociale en culturele rechten.
Wat is artikel 11 Grondwet? ›In dit artikel staat het recht op de onaantastbaarheid van het menselijk lichaam. Iedereen mag zelf bepalen wat er met zijn of haar lichaam gebeurt, of medische handelen worden verricht en of voorgeschreven medicijnen worden ingenomen. Beperkingen zijn alleen mogelijk als dit wettelijk is geregeld.
Wat staat er in artikel 7 van de Grondwet? ›De vrijheid van meningsuiting wordt beschermd in artikel 7. Het eerste lid van dit artikel verbiedt preventieve censuur op uitingen via de drukpers en, zoals in de rechtspraak is erkend, via daarmee op één lijn te stellen uitingsmiddelen, en garandeert de meningsuiting door middel van de drukpers.
Hoe luidt artikel 1 van de Nederlandse grondwet? ›Het nieuwe en dus huidige artikel 1 van de Grondwet luidt voortaan: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan”.
Hoe is vrijheid ontstaan? ›Oude Grieken. “Hoewel vrouwen, slaven en vreemdelingen niet mochten deelnemen aan de volksvertegenwoordiging, ontstond bij de Grieken een collectiever en politieker vrijheidsbegrip.” Veel oude beschavingen spraken duizenden jaren voor het begin van onze jaartelling al over 'vrijheid'.
Is vrijheid een recht? ›Eenieder heeft recht op vrijheid en veiligheid van zijn persoon.
Hoe lang leven we in vrijheid? ›
In 2019 en 2020 stond Nederland stil bij 75 jaar vrijheid. We herdachten het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden en vierden dat we sindsdien weer in vrijheid leven, in het besef dat we samen verantwoordelijk zijn om vrijheid door te geven.
Hoe wordt de vrijheid van meningsuiting beperkt? ›Grenzen aan de vrije meningsuiting
Andere voorbeelden van een beperking van de vrije meningsuiting zijn: artikel 137d – het verbod tot het in het openbaar aanzetten tot discriminatie, haat of geweld tegen leden van groepen; artikelen 131 en 132 – opruien tot geweld en tot het plegen van strafbare feiten.
In 2020 was het 75 jaar geleden dat er een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Na 5 jaar bezetting door nazi-Duitsland was Nederland in mei 1945 eindelijk vrij.
Wat is het verschil tussen positieve en negatieve vrijheid? ›Negatieve vrijheid betekent dat je vrij bent wanneer er iets niet is, namelijk externe restricties. Bij positieve vrijheid ben je vrij als er iets wel is: concrete mogelijkheden. Negatieve vrijheid draait om wat je mag doen. Positieve vrijheid om wat je kan doen.
Wat kost de oorlog per dag voor Rusland? ›Volgens schattingen van Forbes en Bloomberg kost de oorlog Rusland ongeveer 900 miljoen euro per dag. En dat gemiddelde bedrag stijgt elke dag de oorlog langer duurt.
Wat mag je niet doen in Rusland? ›In Rusland is het verboden om strategische objecten als bruggen, grensposten en militaire objecten te fotograferen. Doordat het juridisch systeem in Rusland afwijkend is, kan dit zeer kwalijke gevolgen met zich meebrengen.
Wat zijn de 30 mensenrechten? ›- 1) We worden allemaal vrij en gelijkwaardig geboren.
- 2) Discrimineer niet.
- 3) Het recht op leven.
- 4) Geen slavernij.
- 5) Geen marteling.
- 6) Je hebt rechten, waar je ook gaat.
- 7) Voor de wet zijn we allen gelijk.
- 8) De wet beschermt jouw mensenrechten.
Mensenrechten zijn fundamentele rechten en vrijheden voor alle mensen, ongeacht hun nationaliteit, geslacht, nationale of etnische afkomst, ras, religie, taal of andere status. Mensenrechten omvatten burgerlijke en politieke rechten, zoals het recht op leven, vrijheid en de vrijheid van meningsuiting.
Heeft iedereen recht op leven? ›Het recht van een ieder op leven wordt beschermd door de wet. Niemand mag opzettelijk van het leven worden beroofd, behoudens door de tenuitvoerlegging van een gerechtelijk vonnis wegens een misdrijf waarvoor de wet in de doodstraf voorziet.
Hoe heten de rechten die voor iedereen over de hele wereld gelden? ›Mensenrechten heten ook wel rechten van de mens of fundamentele rechten. Het zijn rechten die ieder mens heeft en die de grondslag zijn voor alle rechten die door wet en gewoonte worden bepaald.
Wat is vrijheid volgens Kant? ›
Vrijheid betekent bij Kant dus niet: doen waar je zin in hebt. Vrijheid impliceert verantwoordelijkheid. Een autonoom mens verplicht zichzelf goed te handelen. In de beroemde categorisch imperatief geeft Kant een criterium: handel volgens dat principe waarvan je zou willen dat het een algemene wet wordt.
Wat is het symbool van vrijheid? ›Een vrijheidsboom of vrijheidspaal is een boom of houten paal die symbool staat voor vrijheid en democratie. De vrijheidsboom was een veelgebruikt symbool van de vernieuwde maatschappij die bewerkstelligd werd door de Franse Revolutie.
Wat zijn de waarden van vrijheid? ›Wanneer persoonlijke vrijheid voor jou een kernwaarde is, gun je een ander die ruimte ook. Je gunt de ander de ruimte om in eigen behoeften te kunnen voorzien, de ruimte om eigen keuzes te maken en de ruimte om eigen afwegingen te maken. Persoonlijke vrijheid is juist niet: 'doe maar wat raak'.
Wat is de vrijheid van godsdienst? ›Iedereen moet het recht hebben om zijn of haar religieuze of levensbeschouwelijke keuze te maken. Of om van geloof te kunnen veranderen of om niet te geloven. Daarbij maakt Nederland geen onderscheid tussen religieuze groeperingen.
Wat is vrije journalistiek? ›Het begrip vrije nieuwsgaring wordt doorgaans gebruikt om aan te geven dat journalisten het recht hebben om nieuws – of algemener: informatie – te verzamelen, zonder inmenging van wie dan ook.
Is het strafbaar om iemand uit te schelden? ›Scheldwoorden of denigrerende termen gebruiken mag, ook al is dat van bedenkelijke aard. Wat wettelijk niet mag, is publiekelijk andere personen “aanzetten tot” (oproepen tot) discriminatie, haat of geweld tegenover bepaalde personen of groepen.
Wat kan je doen tegen hate speech? ›Gebruik humor: degene die Hate Speech gebruikt, wil een ander kwetsen of zich- zelf 'beter/meer' voelen. Met humor kun je dit teniet doen. Het incident (met je tele- foon) opnemen; ook al ben je een voorbijganger. Je kunt het slachtoffer aanbieden om dit aan hem/haar te versturen.
Wat is haatzaaien? ›Haatzaaien of haatspraak is taalgebruik dat een persoon of groep aanvalt op grond van godsdienst of seksuele oriëntatie, of een uiting is van xenofobie of rassendiscriminatie.
Wie heeft de mensenrechten gemaakt? ›In de eerste plaats in de Universele Verklaring voor de Rechten van Mens (UVRM) van 1948. Het UVRM is een product van de Verenigde Naties (VN), een organisatie waar zo goed als alle landen in de wereld zijn vertegenwoordigd. Deze verklaring vormt de rode lijn in het werk van de Liga voor Mensenrechten.
Welke drie rechten zijn er? ›Er zijn binnen de rechtspraak verschillende rechtsgebieden, zoals: strafrecht, civiel recht en bestuursrecht.
Waar beginnen de mensenrechten? ›
'Waar beginnen de universele mensenrechten? Op kleine plaatsen, dicht bij huis – zo dichtbij en zo klein dat je ze op geen enkele wereldkaart kunt zien. Maar die plekken zijn de wereld van individuele mensen; de buurt waarin hij woont; de school die hij bezoekt; de fabriek, boerderij of kantoren waar hij werkt.
Welk land heeft de beste mensenrechten? ›De lijst (pdf, 15 MB) wordt aangevoerd door Denemarken, Noorwegen en Finland. Ook op de vierde plek prijkt een land uit Scandinavië: Zweden. Helemaal onder aan de lijst staan Afghanistan, Cambodja en Venezuela.
Wat is het recht van een burger? ›Burgerrechten (Engels: civil rights of civil liberties) kent twee betekenissen: rechten die gelden binnen een bepaald land, en deelname in maatschappelijke aangelegenheden, in verkiezingen en in openbare diensten.
Wat is de vrijheid van meningsuiting? ›Eenieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid om inlichtingen of denkbeelden te ontvangen of te verstrekken, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.
Wat zijn de 5 belangrijkste kinderrechten? ›- recht op onderwijs.
- recht op eigen geloof en cultuur.
- recht op een naam en een nationaliteit.
- recht op een eigen mening.
- recht op een veilig en gezond leven.
- recht op bescherming tegen kinderarbeid.
- recht op bescherming tegen mishandeling en geweld.
U mag uw kind niet meenemen op vakantie buiten de schoolvakanties. U kunt een boete krijgen als u dit wel doet. Als u in de schoolvakanties niet weg kunt door uw werk kunt u toestemming vragen om buiten de schoolvakanties op vakantie te gaan.
Wat zijn de rechten van een 12 jarige? ›Vanaf je 12e kun je een eigen paspoort aanvragen. Je ouders moeten hier dan wel toestemming voor geven. Je kunt je als orgaandonor registreren. Als je overlijdt voor je 16e, dan kunnen jouw ouders of voogd ondanks de registratie bezwaar maken tegen de donatie.
Wat zijn de 4 uitzonderingen op de vrijheid van meningsuiting? ›- Aanzetten tot discriminatie, haat, geweld of segregatie* tegen anderen, in het openbaar, doelbewust en om een welbepaalde reden.
- Denkbeelden verspreiden over rassuperioriteit of rassenhaat.
In dit artikel staat dat iedereen het recht heeft om in de beslotenheid van zijn persoonlijke levenssfeer met rust te worden gelaten en om bijvoorbeeld niet te worden afgeluisterd. De wet kan in bepaalde gevallen dit recht beperken, bijvoorbeeld bij de opsporing van misdaden.
Wat is artikel 9 van de Grondwet? ›Iedereen en iedere groep heeft het recht om in het openbaar bij elkaar te komen, bijvoorbeeld voor een vergadering of een betoging of een demonstratie. Maar je mag geen andere wetten of regels overtreden. Ook mag je niet gevaarlijk zijn voor de gezondheid van de bevolking.
Wat is artikel 8 van de Grondwet? ›
Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde.
Wat staat er in artikel 114 van de Grondwet? ›In artikel 114 is opgenomen het verbod om de meest absolute straf, de doodstraf, op te leggen. Deze straf wordt in brede kring, nationaal en internationaal, als onmenselijk ervaren.
Wat is artikel 21 van de Grondwet? ›Artikel 21
De zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu.
1. Het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is alleen geoorloofd in de gevallen bij of krachtens de wet bepaald, door hen die daartoe bij of krachtens de wet zijn aangewezen.
Wat zijn voorbeelden van vrijheid? ›Dit zijn onder andere het kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en het discriminatieverbod.
Wat is de waarde van vrijheid? ›Vrijheid betekent dat je mag denken, zeggen en doen wat je zelf wilt. In Nederland hebben we veel vrijheid. Iedereen in Nederland heeft in essentie dezelfde vrijheden. Dat betekent iedereen mag denken, zeggen en doen wat zij wil, zo stelt de Nederlandse overheid in een boekje over de kernwaarden van Nederland.